System jakości kształcenia ująć należy jako czterowymiarowy układ przenikających się wzajemnie i oddziałujących poziomów: poziomu uniwersyteckiego (reguluje regulamin studiów, a odpowiedzialną osobą jest Rektor i Pełnomocnik Rektora ds. Jakości Kształcenia), poziomu wydziału (reguluje regulamin studiów i program studiów, a osobą odpowiedzialną jest dziekan), poziomu kierunku (reguluje regulamin studiów i program studiów, a osobą odpowiedzialną jest kierownik studiów), poziomu przedmiotu (reguluje sylabus, a osobą odpowiedzialną jest koordynator przedmiotu). Na każdym z tych poziomów można wskazać osoby formalnie odpowiedzialne za funkcjonowanie systemu jakości kształcenia jednak w działanie systemu zaangażowani są wszyscy członkowie społeczności akademickiej.
Efektywność systemu jakości kształcenia jako całości zależy od procesów toczących się na poszczególnych poziomach w ramach klasycznego cyklu: planowania, działania, kontrolowania i wdrażania. Na poziomie uniwersyteckim wytycza się kierunek działań dotyczących jakości studiowania i jakości pracy, zgodnych ze strategią uniwersytetu. Opracowuje się akty prawne usprawniające działanie niższych poziomów i dokonuje się analizy działania całego systemu. Na podstawie działań z tego poziomu podejmuje się decyzje wpływające bezpośrednio na proces kształcenia na całej uczelni. Kolejny poziom jest uzależniony od wewnętrznej struktury wydziałów i działających tam zespołów. Na poziomie wydziałów podejmowane są strategiczne działania dotyczące powoływania i prowadzenia kierunków studiów oraz tworzenia konkretnych rozstrzygnięć w zakresie procesu studiowania, stąd monitoringiem obejmuje się parametry związane z np. zgodnością programu ze strategią uczelni i jednostki, zapewnieniem odpowiedniej infrastruktury dydaktycznej, umiędzynaradawianiem procesu kształcenia, wysokimi kompetencjami kadry dydaktycznej. Na poziomie programu studiów główne działania i weryfikacja ich skuteczności dotyczy, między innymi: analizy przypisanych efektów uczenia się, adekwatności efektów uczenia się do proponowanych metod prowadzenia zajęć, ocen studentów, wyników Oceny Zajęć Studentów i innych badań oraz analizy procesu dyplomowania. Na najniższym, najbardziej operacyjnym poziomie systemu jakości kształcenia monitorowaniu podlega strona merytoryczna i organizacyjna realizowanego przedmiotu w ramach programu studiów, np. analiza metod weryfikacji efektów uczenia się, analiza treści zajęć, analiza ocen studentów.
W Uniwersytecie Jagiellońskim funkcjonuje Uczelniany System Doskonalenia Jakości Kształcenia (USDJK) ukonstytuowany Uchwałą 33/V/2010 Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 26 maja 2010 roku w sprawie utworzenia i wdrażania Uczelnianego Systemu Doskonalenia Jakości Kształcenia, a następnie zmodyfikowany Uchwałą nr 38/III/2017 Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 29 marca 2017. System ten jest tworzony zgodnie z postanowieniami Procesu Bolońskiego i Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, zgodnie z wizją, misją i strategią Uniwersytetu, z uwzględnieniem autonomii i specyfiki Wydziałów, w oparciu o dobre praktyki i dotychczasowe doświadczenia w zakresie zarządzania jakością, z poszanowaniem wartości i tradycji akademickich.
Najważniejsze elementy Uczelnianego Systemu Doskonalenia Jakości Kształcenia przedstawia poniższa rycina. Każda osoba oraz jednostka systemu ma określone kompetencje opisane na stronach Uniwersytetu.
Z kolei celem Wydziałowego Systemu Doskonalenia Jakości kształcenia jest wzbudzenie i umocnienie poczucia odpowiedzialności za jakość oferowanego kształcenia, zapewnienie jakości i rozwój kultury jakości przez wszystkie osoby uczestniczące w procesach dydaktycznych, tj. nauczycieli, studentów i pracowników administracji. Powoduje to, że Wydział cały czas stara się doskonalić swoją ofertę i program studiów pod kątem zgodności zakładanych efektów z potrzeba społecznymi i gospodarczymi, powiązać system kształcenia z prowadzonymi na Wydziale badaniami naukowymi, doskonalić kadrę akademicką, procesy kształcenia i warunki prowadzenia zajęć.
Cele te są realizowane przez okresowy przegląd planów studiów i efektów uczenia się w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, doskonalenie organizacji procesu dydaktycznego, włączanie w proces zapewniania jakości kształcenia studentów i pracodawców, wspieranie aktywności studenckich w realizacji procesów badawczych, zapewnienie warunków i zasobów do prowadzenia działalności naukowej. Za funkcjonowanie systemu Zarządzania Jakością Kształcenia na poziomie wydziałowym odpowiada Dziekan.
System Jakości Kształcenia na Wydziale Lekarskim jest wieloczłonowy, a jego główna struktura został przedstawiona na poniższej rycinie.
Dodatkowo wszystkie te osoby współpracują z Stałymi Komisjami Wydziału Lekarskiego: Stałą Komisją Wydziałową ds. Nauczania, Zespołami ds. analizy programów studiów i jakości kształcenia w Uniwersytecie Jagiellońskim – Collegium Medicum, Stałą Komisją Wydziałową ds. Oceny Nauczycieli Akademickich, Stałą Komisją Wydziałową ds. Zatrudnienia i Rozwoju Kadry. Każdy z wymienionych organów systemu ma określone kompetencje opisane na stronach Wydziału. (www.wl.cm.uj.krakow.pl).
Prace nad doskonaleniem programu studiów prowadzi Stała Wydziałowa Komisja ds. Nauczania, Zespół ds. Doskonalenia Jakości Kształcenia oraz Zespoły ds. analizy programów studiów i jakości kształcenia w Uniwersytecie Jagiellońskim Collegium Medicum.
Zadaniem Stałej Komisji Wydziałowej ds. Nauczania na Wydziale Lekarskim jest opiniowanie i przygotowanie wniosków w zakresie reformy studiów oraz programów i procesu nauczania. Wszystkie zmiany są przekazywane do zatwierdzenia przez Radę Wydziału Lekarskiego oraz Senat.
Zadaniami Zespołu ds. analizy programów studiów i jakości kształcenia są:
Zadaniami Zespołu ds. Doskonalenia Jakości Kształcenia są:
W pracach tych Zespołów i Komisji uwzględnia się opinie interesariuszy wewnętrznych (nauczyciele akademiccy, studenci) oraz zewnętrznych (przedstawiciele pracodawców).
Dokumentacja związana z funkcjonowaniem Zespołu Doskonalenia Jakości Kształcenia na Wydziale Lekarskim UJ CM:
Kompetencje innych Zespołów biorących udział w procesie kształcenia:
7.1 Tworzenie nowych usług edukacyjnych:
7.1.1 Tworzenie i zatwierdzanie programów kształcenia oraz dokonywanie bieżących zmian
7.2 Realizacja procesu kształcenia
7.2.1. Organizacja i realizacja zajęć dydaktycznych w formie tradycyjnej
Postanowienia ogólne, Organizacja zajęć, Zaliczenie przedmiotu i roku studiów, Prace i egzaminy dyplomowe oraz ukończenie studiów, Indywidualna organizacja i zmiany w ramach toku studiów, Urlop od zajęć, Skreślenie i ponowne przyjęcie na studia, Nagrody, wyróżnienia i odpowiedzialność dyscyplinarna, Przepisy końcowe i przejściowe.
7.2.2. Tworzenie i prowadzenie zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość
7.2.3. Indywidualny Program Studiów, Indywidualny Plan Studiów
7.2.4. Realizacja praktyk wakacyjnych
7.2.5. Monitorowanie procesu dyplomowania
7.3 Weryfikacja efektów uczenia
7.3.1. Weryfikacja osiągnięcia założonych efektów uczenia
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego określa sposób weryfikacji efektów uczenia się:
1. Weryfikacja osiągniętych efektów uczenia się wymaga zastosowania zróżnicowanych form sprawdzania, adekwatnych do kategorii wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, których dotyczą te efekty.
2. Osiągnięte efekty uczenia się w kategorii wiedzy można weryfikować za pomocą egzaminów pisemnych lub ustnych.
3. Jako formy egzaminów pisemnych można stosować eseje, raporty, krótkie ustrukturyzowane pytania, testy wielokrotnego wyboru (Multiple Choice Questions, MCQ),testy wielokrotnej odpowiedzi (Multiple Response Questions, MRQ), testy wyboru Tak/Nie lub dopasowania odpowiedzi.
4. Egzaminy powinny być standaryzowane i są ukierunkowane na sprawdzenie wiedzy na poziomie wyższym niż sama znajomość zagadnień (poziom zrozumienia zagadnień, umiejętność analizy i syntezy informacji oraz rozwiązywania problemów).
5. Weryfikacja osiągniętych efektów uczenia się w kategorii umiejętności w zakresie komunikowania się oraz proceduralnych (manualnych), wymaga bezpośredniej obserwacji studenta demonstrującego umiejętność w czasie tradycyjnego egzaminu klinicznego lub egzaminu standaryzowanego (Objective Structured Clinical Examination, OSCE) i jego modyfikacji (Mini-Cex). Egzamin OSCE jest wskazany w szczególności jako forma sprawdzania całości umiejętności klinicznych nabytych w trakcie praktycznego nauczania klinicznego na VI roku studiów.
8.1. Dobór, ocena oraz doskonalenie kadry
8.1.1. Hospitacja zajęć dydaktycznych
8.1.2. Samoocena Jednostki przygotowania do prowadzenia zajęć dydaktycznych
8.1.3. Ocena zajęć dydaktycznych przez studentów
8.1.4. Okresowa ocena nauczycieli akademickich
8.1.5. Samoocena kadry naukowej i naukowo-dydaktycznej
8.1.6. Zapobieganie konfliktowi interesów osobistych i zawodowych
8.1.7. Centrum Doskonalenia Dydaktyki Akademickiej – Ars Decendi UJ
8.1.8.Tydzień Jakości Kształcenia
8.2 Weryfikacja infrastruktury
8.2.1. Monitorowanie bazy kształcenia teoretycznego
8.2.2. Monitorowanie bazy kształcenia praktycznego
8.3.Internacjonalizacja
8.3.1. Mobilność studentów
8.3.2. Nostryfikacje dyplomów
9. 1 Doskonalenie procesów kształcenia
9.1.1. Raport z działań projakościowych
9.2. Tworzenie środowiska sprzyjającego studiowaniu
9.2.1. Barometr satysfakcji studenckiej
9.2.2. Ocena pracowników administracji przez studentów
9.2.3. Wsparcie rozwoju naukowego studentów
9.3. Współpraca z otoczeniem społecznym
9.3.1. Badanie kandydatów na studia
9.3.2. Monitorowanie losów absolwentów studiów
9.3.3. Ocena studentów przez pracowników zakładów opieki zdrowotnej i pracodawców
Szkoła Doktorska Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu
Studia doktoranckie
Strona główna Uniwersyteckiej Sieci Szpitali Szkolących
Informacja o powstaniu Sieci
Działania podejmowane w ramach Sieci